Logo VNK

menu

Kijklijst: films met kunsthistorici

Artsen, advocaten en natuurlijk journalisten zijn zijn het gewend dat hun beroepsgroep met regelmaat aan bod komt in speelfilms. Maar hoe zit dat met ons vakgebied? Films over kunstenaars zijn er in overvloed. Maar welke rol is er weggelegd voor kunsthistorici op het witte doek? Twee zaken vallen ons alvast op. Kunsthistorici worden regelmatig neergezet als ‘speurders’ die met behulp van hun grote kennis op zoek gaan naar oplossingen op problemen (moorden) of naar verdwenen schatten. Daarnaast worden met name vrouwen werkzaam in de kunst (galeriehouders, conservatoren) neergezet als artistieke, aantrekkelijke personages waar een zweem van mysterie omheen hangt.

Na de Leeslijst met romans met kunsthistorici, de Luisterlijst met podcast van en door kunsthistorici, stelden we nu een Kijklijst samen. We gingen op zoek naar speelfilms met kunsthistorici in de hoofdrol (of een prominente bijrol). We kwamen tot het volgende rijtje (in willekeurige volgorde). Heb je aanvullingen? Laat het ons weten!
 

1. The Da Vinci Code (2006), Angels & Demons (2009) en Inferno (2016)
The Da Vinci Code is waarschijnlijk een van de bekendste films van deze lijst. De verfilming van het boek van Dan Brown was een echte kaskraker. In de film volgt de hoogleraar religieuze symboliek Robert Langdon samen met cryptologe Sophie Neveu een spoor naar aanleiding van de moord op conservator Jacques Saunière in het Louvre.  Dezelfde Robert Langdon is ook de hoofdpersoon in Angels & Demons (2009) (de verfilming van Het Bernini-mysterie) en Inferno (2016).

2. Untitled (2009)
Een film die de kunstwereld duidelijk op de hak neemt. Galeriehoudster Madeleine zoek altijd de meeste controversiële en experimentele kunstenaars uit voor haar galerie. 

3. Mona Lisa smile (2003)
Film met o.a. Julia Roberts en Kirsten Dunst. De ambitieuze Katherine Watson trekt in 1953 naar het Wellesley College, één van de meest prestigieuze meisjesscholen van de Verenigde Staten. Ze zal er kunstgeschiedenis gaan doceren. Maar haar liefde voor moderne kunst en haar uitgesproken mening over de rol van de vrouw in de samenleving worden allesbehalve gewaardeerd door haar conservatieve collega’s én studenten.

4. The Monuments men (2014)
Gebaseerd op het waargebeurde verhaal van een groep soldaten in de Tweede Wereldoorlog die van Franklin D. Roosevelt de taak kregen om kunstwerken uit de klauwen van Nazi-dieven te redden en deze terug te brengen naar hun oorspronkelijke eigenaars. De missie van deze ‘Monuments Men’ leek haast onmogelijk; de kunstwerken lagen verborgen achter vijandelijke grenzen en de soldaten waren zeven voormalige directeurs van musea, curators en kunsthistorici.

5. The art of us (2017)
Dr. Harper Higgins is ‘Adjunct Professor of Art History at the Cambridge Institute of Fine Arts’. Ook geeft ze schilderles, aangezien ze zelf eerst schilder wilde worden. Dat plan viel in het water toen bij haar laatste tentoonstelling er een scherpe recensie verscheen, geschreven door kunstcriticus Rick, die tevens haar vriend was. Higgins wil nu een nieuwe carriere opbouwen en ziet kansen door een bijzondere tentoonstelling te organiseren.

6. The Broken hearts gallery (2020)
Na een relatiebreuk besluit een jonge galeriemedewerkster een expositie te beginnen van achtergebleven voorwerpen uit vorige relaties. Het blijkt de aanzet tot een nieuwe beweging.

7. Ararat (2002)
Een kunsthistoricus in Toronto geeft les over Arshile Gorky (1904-1948), een Armeense kunstenaar. Een filmmaker vraag de kunsthistoricus mee te werken aan een verhaal over de Armeense Genocide waarin het leven van Gorky een rol speelt.

8. Kako je poceo rat na mom otoku (1996)
Een van de eerste films die op een humoristische manier kijkt naar voormalig Joegoslavie. Deels gebaseerd op waargebeurde verhalen uit 1991. Kunsthistoricus Blaz Gajski komt uit Zagreb in een poging om zijn zoon te redden, die ingesloten zit in militair gebied.

9. 9 ½ weeks. (1986)
Kim Basinger is in deze erotische film uit 1986, die aanvankelijk flopte maar later een cultfilm werd, een galeriehoudster. De film is volgens VPRO Cinema: “een collage van wasemende eroticaplaatjes rondom een mager excuusverhaaltje over een geharde Wall Street-man(..) en een gescheiden galerie-eigenares.”

10. The Square. (2017)
Satire over museumcurator Christian, wiens comfortabele bestaan volledig op zijn kop wordt gezet als hij op straat van zijn portemonnee beroofd wordt en vervolgens de ene slechte beslissing na de andere neemt.
 

Heb je aanvullingen? Laat het ons weten via secretariaat@kunsthistorici.nl

21 december: We kregen de volgende aanvullingen binnen van verschillende lezers. In het bijzonder dank aan Mario van der Ent voor de vele aanvullingen!

11. De trein van zes uur tien (1999)
Telefilm van Nederlandse bodem. Onno Stalling solliciteert op zijn droombaan, conservator in het Rijksmuseum. Hij blijft in de laatste sollicitatieronde over met nog één andere kandidaat. Als hij op een feestje die bewuste kandidaat tegen het lijf loopt, blijkt dat de arrogante yup Alex te zijn. Onno besluit Alex te ontvoeren.

12. Francophonia (2015)
Centraal in de film staan de ontmoetingen tussen de Franse directeur van het Louvre in oorlogstijd Jacques Jaujard (De Lencquesaing) en de Duitse nazi-officier Franziskus Wolff-Metternich (Utzerath). Onder leiding van Jaujard zijn de belangrijkste kunstwerken uit het Louvre weggehaald en verstopt in kastelen.

13. A Question of Attribution (1991)
Brits spionageverhaal. Sir Antony Blunt (James Fox) is een internationaal gerespecteerd kunstexpert, voormalig Sovjetagent en tevens kunstadviseur voor koningin Elizabeth.

14. Velvet Buzzsaw (2019)
Satirische horror-thriller van Netflix. Een gevreesde criticus, een kille galeriehouder en een ambitieuze assistent tikken een aantal schilderijen van een overleden kunstenaar op de kop, met grimmige gevolgen.

15. Copie Conforme (2010)
James, een Engelse schrijver van middelbare leeftijd, geeft in Italië, naar aanleiding van de uitgave van zijn nieuwste boek, een lezing over de nauwe relatie tussen het origineel en zijn kopie in de kunst. Hij ontmoet er een jonge vrouw van Franse origine, een galeriehoudster. Ze vertrekken samen voor enkele uren naar Lucignano, een klein dorpje ten zuiden van Florence.

16. The Gathering (2002)
Een bizar ongeluk in Glastonbury leidt tot de opgraving van een eeuwenoude muurschildering met een bijzondere weergave van de kruisiging. In de film is ondere andere een rol weggelegd voor kunsthistoricus Simon, die onderzoek doet aan de kerk en de opgraving.

17. The Charm of love (2020)
Kunsthistoricus Maddie Turner reist de hele wereld over om eeuwenoude voorwerpen te ontdekken, maar haar droomman heeft ze nog niet gevonden. Maar dan ontmoet ze in het Caraïbisch gebied de hotelier Andrew tijdens haar zoektocht naar de legendarische 'Lovers Stone'.

18. High Season (1987)
De gescheiden Britse Katherine woont op het Griekse eiland Rhodos. Ze wordt bezocht door Sharp, een antiquair die al sinds lange tijd met haar bevriend is. Daarnaast wordt een Britse toerist verliefd op haar, terwijl hij al getrouwd is.

19. 8 Uhr 28 (2010)
Catherine is een succesvolle galeriehouder en woont met haar man Chris, een architect, en hun dochter Nelly in een buitenwijk van Hamburg. Op een dag komt ze op weg naar haar werk Alexander tegen en halsoverkop storten ze zich in een hartstochtelijke affaire.

20. Poszukiwany, poszukiwana (1973)
Poolse komedie. Stanislas werkt in een kunstmuseum in Warschau. Als een schilderij vermist wordt uit het museum, wordt Stanislaw door zijn baas beschuldigd. Hij krijgt 24 uur om het schilderij, waarvan hij niet weet waar het is, terug te brengen.

21. L ‘intrigo (1964)
Karen Williams is een onschuldige jonge Amerikaanse, die in Italië studeert. Ze is daar assistent van de cynische kunsthistoricus Raymond Fontaine. Ze krijgt een verhouding met Raymond zijn werkgever, Count Paolo Barbarelli, maar weet niet dat hij een donker familiegeheim heeft.

22. Nahá pastyrka (1966)
Archivaris professor Nykl zoekt in het kasteel Ronov naar een verloren schilderij.

23. Iskanja (1979)
Enkele jaren voor WOII vertrekken kunsthistoricus en priester Ciril uit Ljubljana en zijn vriend Fritz voor een rondreis door Italië. Ciril doet onderzoek naar Italiaanse kunst.

24. Glastage (2007)
Korte film. Rosalie, an oudere kunsthistoricus, wordt verliefd of een veel jongere biseksuele kunstenaar. Hun relatie wordt voor beiden een kwelling.

25. Obsession (1976)
In deze film wordt de weduwnaar Michael Courtland's verliefd op kunsthistorica Sandra Portinari, die sprekend lijkt op zijn jaren geleden ongelukkig overleden vrouw.

26. Tito i ja (1992)
De 10-jarige Zoran en zijn vrienden raken in gesprek met een ex-gevangene en kunsthistoricus. Daarin wordt de vinger gelegd bij het gevaar van de mythologisering van maarschalk Tito. De kunsthistoricus waarschuwt Zoran met de volgende zinnen: “In dit land is er iemand die belangrijker is dan God. Misschien zul je dat later eens begrijpen ..."

27. Never met Picasso (1996)
De qua inspiratie op een dood spoor aangekomen schilder Andrew Magnus start een relatie met de aantrekkelijke, zelfverzekerde en slimme kunsthistoricus Jerry.

28. Miluji te modre (2017)
De 33-jarige schilder en kunsthistoricus David Bárta ontmoet Tereza, die hij voor zich te winnen. Op een dag verdwijnt ze echter plotseling.

29. Great Moments in Aviation (1994)
Rex Goodyear is een sluwe kunsthistoricus die een ontluikende relatie tussen Gabriel Angel en Duncan Stewart torpedeert door te beweren dat de laatste niet de man is die hij beweert te zijn, maar een bedrieger die een van Goodyear's schilderijen heeft gestolen en diens vrouw heeft vermoord.

30. Beginners (2010)
In de film volgen we Oliver; een beetje verloren in het leven, maar wanneer zijn vader Hal kanker blijkt te hebben én uit de kast komt, staat de wereld pas echt op z’n kop. Hal is een gepensioneerde conservator en kunsthistoricus.

31. The Best Offer / La migliore offerta (2013)
Dit verhaal over liefde en bedrog vindt plaats tegen het decor van een gerenommeerd internationaal veilinghuis. De zelfverzekerde directeur van het veilinghuis is gevraagd de inboedel van een rijke, jonge erfgename te taxeren en verkopen. De veilingmeester raakt geïntrigeerd door de mysterieuze jongedame.  

32. Indiana Jones 
Indiana Jones is niet alleen archeoloog maar ook kunst- en architectuurhistoricus. Hij is de hoofdrolspeler in diverse films: Indiana Jones and the Raiders of the Lost Ark (1981), Indiana Jones and the Temple of Doom (1984), Indiana Jones and the Last Crusade (1989) en Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull (2008). De geleerde hoofdrolspeler wordt niet neergezet als een sullige archief-mot, maar als een echte avonturier. 

 



 

foto: GR Stocks via Unsplash foto: GR Stocks via Unsplash