Het symposium richt zich op de verschillende manieren waarop adellijke vrouwen vanaf de late middeleeuwen tot het begin van de negentiende eeuw vorm gaven aan de taken die op grond van hun ‘hoge geboorte’ aan hen werden toegedacht. Decor van het symposium is Slot Zuylen – de geboorteplek van de philosophe Belle van Zuylen, waarschijnlijk de beroemdste adellijke vrouw uit de Nederlandse geschiedenis.

Sinds de jaren negentig zijn vrouwen- en gendergeschiedenis onmisbare benaderingen geworden in de geschiedschrijving. De eerste golf van genderstudies besloeg bijna de hele sociale ladder: van vrouwen in de marge van de samenleving, zoals prostituees en dienstmeisjes, tot vrouwen in vooraanstaande burgerlijke families. Eén groep bleef lange tijd ondervertegenwoordigd beschouwd: adellijke vrouwen.

Inmiddels is de literatuur over adellijke vrouwen in het verleden sterk gegroeid. Nieuwe perspectieven, nieuwe methoden en nieuwe thema's hebben onze kennis van bijna elk aspect van hun levens verbreed en vaak ook fundamenteel veranderd. Adellijke vrouwen worden niet langer gezien als passieve, willoze subjecten, zuchtend onder de macht van vaders, ooms en broers. Steeds vaker leggen onderzoekers nadruk op hun actieve handelen (niet alleen in het familiale domein, maar ook in de sociale en politieke sfeer).

De organisatie wil tijdens de conferentie graag nieuwe wetenschappelijke onderzoektrends presenteren. Onderzoekers zijn daarom van harte uitgenodigd een voorstel voor een lezing (van ca. 20 minuten) in te dienen. Voorstellen kunnen zich richten op bijvoorbeeld de volgende thema’s (maar hoeven zich daar niet toe te beperken):

• Wat was de rol van adellijke vrouwen in het huishouden?
• Vrouwen oefenden belangrijke rollen uit in het adellijke familieleven, bijvoorbeeld op de terreinen van religie en opvoeding. Hoe vervulden ze deze rollen?
• Hoe traden adellijke vrouwen buitenshuis op?
• Hoe presenteerden adellijke vrouwen zichzelf, bijvoorbeeld in geschriften, op portretten, in de heraldiek?
• Hoe werden adellijke vrouwen verbeeld in romans, gedichten, toneelstukken, enzovoort?
• Kunnen we ten aanzien van adellijke vrouwen spreken van een specifiek aristocratische posture (Jerôme Meizoz), in vergelijking met andere sociale groepen?
• Vereisen bronnen van en over adellijke vrouwen een specifieke onderzoeksbenadering?

De hoop is dat het symposium niet alleen de kennis van bepaalde thema’s op het terrein van de geschiedenis van adellijke vrouwen zal vergroten, maar onderzoekers ook stimuleert tot het stellen van originele vragen en het kiezen voor nieuwe benaderingen en perspectieven. Het doel is onderzoekers vanuit verschillende disciplines, zoals kunstgeschiedenis, literaire studies, mediastudies, filosofie en geschiedenis bij elkaar te brengen en de interdisciplinaire reflectie bevorderen.

Presentaties kunnen worden gehouden in het Nederlands, Engels of Duits. Een aantal sprekers zal worden gevraagd om hun verhaal te verwerken in een artikel voor het peer reviewed tijdschrift Virtus. Jaarboek voor adelsgeschiedenis / Journal of Nobility Studies.

Wilt u een presentatie houden, dan ontvangt de organisatie graag uw voorstel, met titel, een samenvatting van maximaal 250 woorden en e-mailadres. U kunt dit voorstel tot 15 mei inzenden naar adellijkevrouwen@gmail.com.

Tijdens het symposium staat tevens een rondleiding door het huis en de tuin van Slot Zuylen op het programma.